Bijdrage boek Anne Buiskool, Hoe vertellen we het de kinderen?

KIND-SCHOOL-SCHEIDING

En in al uw overwegingen die u moet maken hoe en wanneer u de boodschap overbrengt aan uw kinderen, familie en vrienden, verdient het zeker aanbeveling om ook te bedenken hoe u de school van de kinderen op de hoogte brengt.

School zal de komende periode een heel belangrijke plaats voor de kinderen zijn. Misschien wel de omgeving die voor hen het minst verandert, ook al zal het onvermijdelijk zijn dat een deel van het verdriet ook op school zal worden beleefd. Reden te meer om school zorgvuldig op de hoogte te brengen van wat er thuis aan veranderingen op stapel staan.

De eerst aangewezenen om te informeren zijn uiteraard de groepsleerkrachten van uw kinderen. Het meest ideaal is het wanneer u in staat bent om beiden een afspraak te maken op school om wellicht in één gesprek alle betrokken docenten te vertellen wat er gaat gebeuren en hoe u de toekomst denkt te gaan inrichten.
Soms heeft school een leerkracht die op dit gebied getraind is en wellicht bij een dergelijk gesprek aanwezig kan zijn of misschien u apart kan informeren over de manier waarop school omgaat met uw situatie. Ook de Interne Begeleider of de Zorgcoördinator kan een omschreven rol spelen in uw relatie met school.
Het is aan u om te bepalen of de informatie op school vòòr of na het gesprek met de kinderen plaatsvindt. Het is voor de kinderen belangrijk dat zij weten dat en wanneer u met hun juf/meester heeft gesproken. Geef ook aan dat zij op school over hun situatie mogen praten en maak met hen een afspraak hoe en wanneer de overige klasgenootjes op de hoogte worden gebracht.

Voor kinderen binnen het voortgezet onderwijs is het minstens even belangrijk dat u de school op het juiste moment en de juiste wijze informeert. Hiervoor lijkt de mentor de aangewezen persoon.

Misschien is het niet mogelijk om samen op school af te spreken. Probeer in dat geval wel samen tot een afspraak te komen wie van beiden het op school gaat vertellen. Misschien is het niet anders mogelijk, dan dat u uw (aanstaande) scheiding per brief of mail aankondigt, maar alles lijkt beter dan het even tussen neus en lippen door vertellen bij het groepslokaal om half negen ’s morgens wanneer u de kinderen wegbrengt!

Wat moet school weten?

Afhankelijk van uw specifieke relatie met school en leerkrachten, is er een aantal zaken die school heel graag van u zal willen of moeten weten.

Op de eerste plaats moet school weten of de kinderen al op de hoogte zijn en in welke mate. In hoeverre zijn alle details over de komende periode al bij de kinderen bekend? En wat kan dus al wel of niet door de leerkracht(en) met de kinderen worden besproken. Heel belangrijk is ook dat u iets vertelt over de manier waarop de kinderen hebben gereageerd als de melding al heeft plaatsgevonden.

Mocht de melding nog gaan plaatsvinden, spreek dan heel goed af op welk moment en op welke manier de kinderen de eerstvolgende schooldag zullen gaan beleven.
School wil natuurlijk ook graag weten hoe de toekomst op korte termijn voor de kinderen wordt ingericht. Wat wordt de actuele thuissituatie? Bij wie verblijven de kinderen op welke dagen? Wat zijn de afspraken rondom de wisseldagen? Zijn er specifieke afspraken nodig rondom bijvoorbeeld de voor- of naschoolse opvang, zijn er aanpassingen nodig in het overblijfrooster….

Het spreekt voor zich dat u elke wijziging in de afspraken tijdig aan school doorgeeft. Op termijn zal school wellicht vragen om inzage in het ouderschapsplan of misschien hanteert school een speciaal formulier om de thuissituatie van kinderen in een scheidingssituatie te inventariseren.
Het spreekt voor zich dat school heel graag wil weten waar u beiden bereikbaar bent en op welke wijze u door school wilt worden geïnformeerd over schoolzaken.
In alle gevallen geldt dat de school naast u beiden blijft staan als bij het kind betrokken partij. Het is heel fijn dat school uitspreekt wat ze van u verwachten en dat u weet wat u van school mag verwachten.

Wat mag u van school verwachten?

Helaas zijn nog niet alle scholen in Nederland zover dat zij een duidelijke visie hebben ontwikkeld over het omgaan met kinderen waarvan de ouders gaan scheiden of al gescheiden zijn. Als ouder mag je van school verwachten dat zij bekend zijn met de effecten op kinderen van het uiteenvallen van het kerngezin en het eventuele ontstaan van nieuwe gezinsvormen. Bij iedere leeftijdsfase zijn er andere signalen die kunnen duiden op een kind dat worstelt met de situatie. Het is belangrijk dat school die signalen herkent, op de juiste manier met u deelt en vanuit professionaliteit handelt of u adviseert. Er zijn verschillende interventies mogelijk die school kan inzetten of waar ze u op kunnen wijzen. Veel scholen hebben ook een korte lijn met de hulverlening binnen de eigen gemeente, maar het kan ook goed zijn dat school u attendeert op een goede Kindercoach. Daarnaast zijn er verschillende programma’s die school kan inzetten waarbij KIES misschien wel de bekendste is.

Een school met een visie, en misschien zelfs al een draaiboek op dit gebied, zal alert zijn op de signalen van de kinderen, maar ook actief uw kind volgen en op de juiste manier registreren; van ieder kind op school wordt een dossier bijgehouden waarin naast de cognitieve ontwikkelingszaken ook gedragskenmerken en wetenswaardigheden uit thuis- en klassensituatie worden geregistreerd. Dit is met name van groot belang voor de overdracht van uw kind naar een volgend leerjaar. Toch is het goed dat u als ouders ook aan het begin van een nieuw schooljaar de nieuwe leerkracht(en) informeert en eventuele tussentijdse wijzigingen doorgeeft. School op haar beurt zal moeten garanderen dat zij op de juiste wijze omgaat met uw situatie in het belang van uw kind(eren).
Vraag op school gerust naar het beleid op dit gebied of kaart dit aan. Soms kan een medezeggenschapsraad een goede rol spelen wanneer een school zich op dit terrein nog moet ontwikkelen. De meest recente ontwikkelingen in Nederland vragen om leerkrachten die geschoold zijn op dit gebied. Zo heeft straks iedere school één of meerdere expert in huis die een veilig schoolklimaat ook voor scheidingskinderen kunnen creëren. Bij de Divorce Challenge, in 2016 uitgeschreven door het ministerie van Veiligheid en Justitie, werd een plan van een Bredaas Expertisecentrum om (basis)scholen te trainen in dit onderwerp door zowel jury van experts als het jongerenpanel uitgekozen als winnaar.

Wanneer uw school op dit gebied zich verder zou willen bekwamen kunnen zij contact opnemen met: Expertisecentrum KIND-SCHOOL-SCHEIDING in Breda. Op www.kind-school-scheiding.nl zijn de jongste ontwikkelingen terug te vinden. Ook kan men contact opnemen met de heer Pieter Stoop via 085-3001077.

Tot slot

Bij onderzoek van de Universiteit van Utrecht naar wensen en ideeën van kinderen in scheidingssituaties kwamen drie uitspraken significant naar boven: kinderen willen heel graag lotgenoten treffen en met hen ervaringen uitwisselen. Ze willen dat het liefst onder lestijd op de eigen school maar ze willen dat niet onder leiding van hun eigen leerkracht.

Bedenk hoe veel fijner en veiliger het daarnaast voor kinderen is wanneer school echt wil weten hoe het met hen gaat en ze niet afhankelijk zijn van de toevallige betrokkenheid van een individuele leerkracht.
U blijft ook op school komen in uw rol van ouder en het is van onschatbare waarde wanneer kinderen ervaren dat u dat blijft doen om over hem of haar te praten en niet over elkaar.

Deze tekst is ook in het Engels te lezen. Zie: Contribution to the book How do we tell the Children by Anne Buiskool