BREDA/OOSTERHOUT – Ten minste een op zes kinderen op de basisschool heeft gescheiden ouders. Een Bredaas expertisebureau leert scholen daarmee om te gaan.
Door / Margreet Kwaks
Loyaliteitsproblemen bij kinderen, ouders die de school willen betrekken in een conflict met hun ex.
Ten minste een op de zes kinderen in de basisschoolklas heeft gescheiden ouders. Wat moet je daar als onderwijzer mee?
“Ieder kind reageert anders op een scheiding. Dit maakt het voor een leerkracht in het basisonderwijs lastig om alert te zijn op signalen die wijzen op een hulpvraag.”
Marleen van de Ven, kindercoach en een van de grondleggers van de Stichting EKSS (Expertisebureau Kind School Scheiding) in Breda, spreekt uit ervaring. “Bij een meisje uit groep acht trouwde de moeder opnieuw. De vader beëindigde net de relatie met zijn nieuwe vriendin. In groep drie waren haar ouders al gescheiden. Die meester of juf van groep acht krijgt dit hele verhaal niet zomaar van een beginnende puber te horen.”
De stichting EKSS is opgericht door Van de Ven en mediator Pieter Stoop en familierechtadvocaat Denise Kentie. EKKS leidt professionals in het basisonderwijs op tot scheidingsexpert: ,,Zodat scheidingskinderen de juiste steun krijgen op school. In januari zijn we met de eerste training gestart met deelnemers uit Breda, Bavel en Teteringen.”
Sebastiaan Spit, locatiedirecteur en meester bij OBS De Kameleon uit Oosterhout, over zijn ervaringen: “Het communiceren naar de ouders is een kunst. Ons team volgde een cursus om tekens van onveilige thuissituaties te herkennen én hoe deze over te brengen op de betreffende persoon.”
“Zo liet een leerling met een omgangsregeling onder schooltijd los dat hij het maar bij een van de ouders naar zijn zin had. Ondertussen vertelt hij tegen zowel zijn vader als moeder dat het prima gaat. Daar ga ik dan heel voorzichtig mee om. Ik breng de boodschap wel bij de betreffende verzorger, maar vanuit de rol als objectieve observant, zonder mening.”
Heldere regels over het mailcontact of de voortgangsgesprekken dragen al bij aan minder conflicten
– Pieter Stoop van EKSS –
Jacqueline Leening, juf en intern begeleider van vrije school de Strijene uit Oosterhout, kan dat beamen. “Voor het oudergesprek nodigen we beide (gezaghebbende) ouders uit. Mocht dit vanwege onmin niet lukken, dan voeren we twee gesprekken, dat is dan maar zo. Een derde mag er alleen bij zijn, als hiervoor toestemming is van de beide ouders.”
“Niet iedereen houdt zich eraan. Ik heb een nieuwe levensgezel weleens op de gang laten wachten. Bij een meningsverschil over het schooladvies voor een jongen uit groep acht, stonden er ineens twee volledige koppels op de stoep. Die heb ik toen maar binnengelaten.”
Corrie Hommel, intern begeleider van de Dr. De Visserschool uit Breda zorgt dat alle scheidingskinderen in beeld zijn. “Wij gaan bijvoorbeeld anders met de situatie om als een leerling vaak zijn spullen vergeet of te laat komt. Bij de bovenbouw is er af en toe een kort gesprekje met de juf of meester en de leerling. Wat niet wegneemt dat onderwijzers moeten leren om door afwijkend gedrag, zoals concentratieproblemen of sneller ruzie krijgen, de achterliggende problemen van kinderen te ondervangen. Daarom volgt een leerkracht van ons ook de driedaagse cursus van EKSS.”
Wat leren onderwijzers in de training? Van der Ven: “We gaan in op de invloed van de scheiding op de ontwikkeling van het kind, de rol en taken van de leraar en het opstellen van een handelingsprotocol. Na de training bieden we de opgeleide experts een besloten community om kennis te blijven delen. Want of de school het nu wil of niet, scheiding komt letterlijk binnen.”
Bron: BN De Stem – Een scheiding hakt er ook op de basisschool flink in, bureau uit Breda adviseert scholen
EKSS handelt en denkt vanuit de driehoek kind|school|scheiding. Vanuit alle drie de domeinen werken we met professionele trainers die de disciplines kennen vanuit de praktijk. Een kindercoach, een leraar en een juriste die naast hun werkzaamheden voor EKSS ook nog met twee voeten in de praktijk staan. Marleen heeft een bloeiende praktijk waarin ze heel veel kinderen begeleidt die vastlopen in de scheiding van hun ouders. Pieter staat al meer dan 35 jaar (gedeeltelijk) voor de klas en kent de basisschool en het onderwijs van binnenuit. Denise heeft ook een heel bloeiende praktijk als familierechtadvocaat, al zal ze die term niet gauw gebruiken.
Alle drie de trainers hechten aan hun eigen werkomgeving en willen ook die voeling met de praktijk houden.
Begrip… begrip van de materie en begrip voor het kind! Wij pleiten voor kennis over dit onderwerp waarbij een aantal begrippen centraal zullen staan. Vanuit kennis en begrip van wat er bij kinderen gebeurt zal er begrip ontstaan voor hoe het kind reageert en welke veranderingen er eventueel in zijn/haar gedrag kunnen optreden. Kinderen kunnen heel extravert reageren maar ook juist in zichzelf terugkruipen. Waar sommige kinderen ineens achterblijven in hun schoolprestaties, zullen andere kinderen juist proberen extra te presteren.
In beide gevallen is er behoefte aan zorg en begeleiding. Die begeleiding kan extern plaatsvinden door bijvoorbeeld hulpverleners of kindercoaches. Maar in onze optiek dient de eerste begeleiding plaats te vinden op de plek die (na thuis) het meest vertrouwd is in deze situatie, en dat is school!
Stichting EKSS wil door het ontwikkelen en ondersteunen van diverse activiteiten het leed van kinderen in een (echt)scheidingssituatie terugdringen.
De Stichting richt zich primair op het basisonderwijs als omgeving voor kinderen die -na thuis- het meest veilig en vertrouwd is. Door voorlichting, de overdracht van kennis en vaardigheden en het uitdragen van de belangrijke taak die het (basis)onderwijs heeft:
Zal een kind in deze situatie zich op school gehoord en erkend voelen; door het bespreekbaar maken en het vastleggen van goede afspraken tussen kind, school en ouders zal het kind grip krijgen op zijn eigen rol en situatie.
Zullen de onderwijsprofessionals die werkzaam zijn op school op de juiste manier kunnen acteren richting kinderen, de ouders en elkaar. Hierdoor zullen zij zich minder handelingsverlegen voelen en zal school een serieuzere gesprekspartner zijn voor ouders en externen.
Zal het taboe rondom dit onderwerp in eerste instantie op school sterk verminderen waarna er zelfs een maatschappelijk effect valt te verwachten.
In 2017 start Stichting EKSS met driedaagse trainingen om op zoveel mogelijk basisscholen een ScheidingsExpert op te leiden die de voortrekker binnen zijn eigen organisatie zal zijn om visie en beleid vast te leggen.